Carat
Masę kamieni szlachetnych, w tym także diamentów, określa się w karatach metrycznych (ct). Jeden karat został zdefiniowany jako 200 mg, czyli 0,2 grama. Masę diamentu podaje się z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. Ma ona istotny wpływ na wartość kamienia.
Colour
Zdecydowana większość wydobywanych diamentów jest zabarwiona. Wyróżnia się diamenty o barwach fantazyjnych, m.in. niebieskij, różowej, pomarańczowej oraz diamenty o barwach typowych, tzn. od bezbarwnych po różne odcienie barwy żółtej, brązowej lub szarej. Szacuje się, że na 10 tysięcy kamieni o barwach typowych przypada tylko jeden o barwie fantazyjnej. Pośród diamentów o barwach typowych, które oceniane są w skali od D do Z, najrzadsze i najbardziej cenione są kamienie o barwie D, czyli całkowicie bezbarwne.
 |  |  |  |  |
bezbarwne | niemalże bezbarwne | słabo żółte | bardzo jasno żółte | jasno żółte |
D, E, F | G, H, I, J | K, L, M | N, O, P, Q, R | S, T, U, V, W, X, Y, Z |
D, E, F - bezbarwne
G, H, I, J - niemalże bezbarwne
K, L, M - słabo żółte
N, O, P, Q, R - bardzo jasno żółte
S, T, U, V, W, X, Y, Z - jasno żółte
CUT
Tylko dzięki właściwemu oszlifowaniu diamentu można dostrzec jego wspaniałą brylancję. To zjawisko powstaje w wyniku całkowitego wewnętrznego odbicia i rozszczepienia promieni świetlnych, jak również odbicia światła od zewnętrznych powierzchni (faset). Podczas oceny szlifu dokładnej analizie podlegają kształt, proporcje oraz wykończenie szlifu. Ocenia się je w skali: bardzo dobre, dobre, średnie i słabe. Tylko wyjątkowo starannie wykonany szlif może sprawić, by światło przenikające przez diament uwalniało jego wewnętrzny ogień. Wśród kamieni można wyróżnić kamienie o szlifie brylantowym okrągłym, czyli brylanty oraz o kształtach fantazyjnych, takich jak: markiza, owal, gruszka, serce, szmaragdowy i princessa.